آنچه در رونمایی مستند ما اقتصاد دانیم در دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی گذشت

مستند ما اقتصاد دانیم در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با استقبال دانشجویان اکران شد.بعد از اکران این مستند که گزارشی از وضعیت آموزش علم اقتصاد در ایران است دکتر پیغامی با سخنرانی شیوایی مطالبی را در نقد نظام آموزشی اقتصاد در ایران بیان داشتند.

در این مراسم که به همت بسیج دانشجویی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی(ره) برگزار شد مستند ما اقتصاد دانیم لطفا حرفی از واقعیت نزنید برای اولین بار در دانشگاه های کشور اکران شد

طبق اعلام قبلی این مستند ساعت 11:30 روز دوشنبه 4 اسفند در سالن اصلی دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی با حضور دانشجویان و اساتید به نمایش در آمد.

بعد از پخش مستند، دکتر عادل پیغامی در خصوص جدایی فضای های علمی دانشکده های اقتصاد با واقعیت های جامعه مطالبی را عنوان کردند.

وی با بیان این که آموزش اقتصاد در ایران در زمان مناسبی آغاز نشد خاطر نشان کرد : مرحوم امیر کبیر در مدت 4 سال فعالیت خود در زمینه علمی و تاسیس دارالفنون در ایران هیچ گاه سراغ علوم انسانی و اقتصاد نرفت.ما زمانی وارد علم اقتصاد شدیم که افکار کلاسیک اقتصادی رشد زیادی کرده بودند و تقریبا ما نتوانستیم  فضای مشارکت داشته باشیم.حتی زمان رضا شاه و محمد رضا شاه گروه هایی برای تحصیل علم به خارج فرستاده شده اند هیچ گاه به سراغ اقتصاد نرفته اند.جریان منظم و دقیقی از تاریخ عقاید اقتصادی در زمان معاصر خودمان هم نداشتیم.

دکتر عادل پیغامی در ادامه نیز با اشاره به عدم شناخت تاریخی اقتصاد افزود: من متنی را خدمت دکتر صبوری رییس اسبق دانشکده اقتصاد کمبریج نشان دادم که متعلق بود به شیخ طوسی در آن متن شیخ طوسی به این مطلب اشاره کرده بود که تفاوت هست بین آب کنار رودخانه با آب در کویر و یخ  و... به عنوان یک کالاُ و ثابت کرده بود که این ها کالا های مختلفی هستند.پرفسور صبوری وقتی مطلب را دیدند گفتند که این متن شبیه متن دبرو در 1987 با عنوان چتر در روز بارانی و آفتابی کالا های متفاومتی قلم داد می شوند، است.

دکتر پیغامی گفت: بعد از شکل گیری دانش اقتصاد در ایران ما با فضایی مواجه بودیم که ترکیبی از اساتید فرانسوی آلمانی انگلساکسونی و ... و در واقع این فضا در دهه 40 حاکم بود و در دهه 50 این روند ادامه پیدا نکرد و همینطور بعد از انقلاب این روند منزوی تر شد. دکتر مشکوه و دکتر نوری از جمله اساتید آن زمان بوده اند.

عادل پیغامی در خصوص نگاه فرانسوی به اقتصاد و اینکه این نگاه در اوایل انقلاب و حتی بعد از انقلاب در بین اساتید بیشتر دیده می شد عنوان کرد: نگاه فرانسوی چند ویزگی دارد اولا این نگاه کاملا تلفیقی ایست.استورات میل جمله معروفی دارد که می گوید هر که جز اقتصاد نداند اقتصاد هم نداند.ویژگی دوم رویکرد فرانسوی این است که خیلی انتقادی است.این فضا و رویکرد متعلق بود به دهه 40 و در ادامه در دهه 50 رویکرد انگلساکسونی با نگاه آمریکایی حاکم شد. نگاه آنگلوساکسونی بیشتر نوع ابزار گرایانه ای را وارد فضای اقتصادی کرد و بیشتر به مهندسین فضا داده است.این نگاه آمریکایی کشور را به سمت فرمالیسم اقتصادی برده است.

وی با بیان این نکته که بعضی ها فکر می کنند که رونق اندیشه اسلامی به نداشتن رقیب است افزود: ما در این نگاه شاهد این بودیم و هستیم که تمام آنچه با افکار اقتصادی متعارف در تقابل بود حذف می شد.برای مثال ما بعد از انقلاب اجازه ندادیم در دانشکده های اقتصادی مان مارکسیسم توسط اساتید مارکس شناس تدریش شود و حتی هم اکنون هم نمی گذاریم حرفی از افکار و عقاید مارکس در پایان نامه های ما باشد.فکر می شد همه مارکسیسم باطل است در صورتی که امثال شهید مطهری این را نمی گفتند.

معاون پژوهشی دانشگاه امام صادق با بیان این که نگاه فرمالیسیتی به اقتصاد همراه با موج انقلاب اسلامی خود را وارد دانشکده های اقتصاد کرد گفت: هیچ وقت این اقتصاد فرمالیستی برای حل مسائل انقلاب به میدان نیامد.ما در تحولات اقتصادی مان هیچ واکنشی از دانشکده های اقتصاد مان نسبت به میهن دوستی و همچنین حرکت در مرز های دانش نمی بینیم.آیا اقتصاد مقاومتی در جهان امروزی ما حرفی زده نشده است؟ متاسفانه ما تنها غربی نیستیم فقط غرب زده شده ایم.

پیغامی با بیان اینکه من هنگامی که اقتصاد اسلامی در دانشگاه تهران تدریس می کردم نمی توانستم بعضی از مسائل را عنوان کنم،افزود: در بیشتر اوقات بعد از تدریس به من تذکر داده می شد که شما نباید بعضی از مسائلی که فکر می کنید صحیح است را عنوان کنید.این فضای بسته دانش اقتصاد در سراسر جهان به همین منوال و حتی شدید تر وجود دارد.

دکتر عادل پیغامی در انتهای صحبت های خود افزود: دکتر امیری تهرانی در دوران دانشجویی ما کتابی آورد برای تدریس اقتصاد و توضیح می داد که نقش دانشجویان اقتصاد چقدر پر اهمیت است. در آن کتاب نشان می داد که اگر تمام پزشکان جمع بشوند نمی توانند سکته قلبی را کاهش بدهند اگر تمام قاضی های جمع بشوند نمی توانند بزهکاری را کاهش دهند و...  اما اگر دانشجویان اقتصاد همت کنند و یک درصد بیکاری را کاهش دهند همه ی این مشکلات به تبع آن حل می شوند.

 مشروح سخنان دکتر پیغامی در آینده منتشر خواهد شد.

دانلود فایل صوتی دکتر پیغامی